Autisme en verwachtingen: is het een kwestie van loslaten?
Heb jij dat ook wel eens? Dat je je afvraagt:
- Waarom die uitjes met het gezin vaker niet dan wel leuk zijn?!
- Waarom die vakantie nou nooit eens normaal kan beginnen?!
- Waarom je partner nooit uit zichzelf eens de stofzuiger pakt? Hij/zij ziet toch dat het stoffig is!
- Waarom je nooit dat spontane bosje bloemen krijgt?!
- Waarom het bij jullie niet ‘normaal’ gaat zoals bij andere gezinnen, zoals in andere relaties?
Je vraagt je af waarom het zo hard werken is….
De maatschappij verwacht veel
Mijn vraag aan jou is dan: voor wie ben je eigenlijk zo hard aan het werk?
De maatschappij heeft allerlei ongeschreven regels, onuitgesproken verwachtingen van hoe het moet gaan binnen een relatie. Wat er van ons verwacht wordt als partner, ouder, kind, medewerker, familielid, vriend en noem maar op.
Op een bepaald moment hebben wij, mensen in de samenleving, besloten wat normaal is en wat dus niet normaal is. Er wordt naar het grote gemiddelde gekeken in de samenleving. Maar dat grote gemiddelde is er, naar mijn idee, niet omdat ieder mens uniek is. Elke situatie is weer anders. Elke relatie heeft weer zijn eigen dynamiek. Hoe kan je daar dan een verwachting van ‘normaal’ opleggen?!
Er wordt een ideaalbeeld opgelegd door de maatschappij. En zeker tegenwoordig ook door de sociale media. Alles moet perfect zijn. De perfecte baan, de perfecte relatie, het perfecte huis, het perfecte kind, perfect uiterlijk en noem maar op. We willen en moeten meer, meer, meer.
Stop met mee rennen
Het is alsof iemand is gaan rennen en langzaam maar zeker zijn we allemaal mee gaan rennen omdat we bang waren iets te missen. Omdat we wellicht bang waren om niet geaccepteerd te worden. Om buiten de boot te vallen.
Maar al dat rennen kost ontzettend veel energie. Altijd maar voldoen aan de verwachtingen van de maatschappij kost ontzettend veel energie. En word je er nou echt gelukkig van? Ik denk van niet. Ik ben daar ook zeker van. Ik heb namelijk ook een hele tijd heel hard gerend om aan allerlei verwachting te voldoen. Verwachtingen van de maatschappij, maar zeker ook verwachtingen die ik mijzelf had opgelegd.
Op het moment dat de classificatie autisme bij mijn man was geconstateerd ben ik zelfs nog een tandje harder gaan rennen. Want, oh jee, hoe zit dat nu met die verwachtingen. Kunnen we, kan ik, daar wel aan blijven voldoen. Ik kan je vertellen, dit koste mij ontzettend veel energie en het maakte er onze relatie zeker niet beter op.
Op een bepaald moment had ik door dat ik moest stoppen met rennen. Dat het tijd was voor acceptatie van onze eigen unieke relatie. Tijd voor acceptatie dat wij twee unieke personen zijn. Dat het onmogelijk is voor ons beiden om mee te gaan met het opgelegde ‘normaal’.
Makkelijke gezegd dan gedaan
Echter die verwachtingen loslaten was makkelijker gezegd dan gedaan.
Verandering in gedrag heeft tijd nodig. Zeker als dat van twee kanten moet komen. Dat is niet iets wat je binnen een week onder de knie hebt.
Het is een langdurig proces en misschien wel iets waar je op allerlei verschillende momenten de rest van je leven mee bezig bent.
Voor mij speelde de acceptatie, maar zeker ook de aanvaarding dat de kenmerken van autisme nu eenmaal een onderdeel van ons leven zijn, een belangrijke rol. Door die aanvaarding kon ik een groot deel van mijn verwachtingen richting mijn man loslaten. Koos ik voor rust en energie besparen in plaats van altijd de strijd aan te gaan en leeg te lopen op mijn energie.
Hoe ik dat heb gedaan?
Wat heel erg geholpen heeft in dit veranderingsproces is het feit dat mijn man en ik dit echt samen hebben gedaan. We hebben samen gekeken naar wat hij nodig heeft en wat voor hem werkt. Vervolgens heb ik geuit wat ik ook nodig heb. Daardoor lukt het om bijvoorbeeld:
- Gewoon direct aan mijn man te vragen om te stofzuigen, met daarbij duidelijke instructie wat, waar, hoe en waarom. Mijn man heeft namelijk baat bij duidelijkheid, is wat hij heeft aangegeven.
- Gewoon mijn eigen bosje bloemen te kopen wanneer ik daar zin in heb.
- Te zien dat mijn man zijn affectie voor mij op zijn eigen manier toont.
- Te accepteren dat voor mijn man de vakantie pas begint wanneer we op plek van bestemming zijn en dat hij, totdat we er zijn, heel onrustig is.
- Te focussen op de eigenschappen van mijn man waar ik verliefd op geworden ben.
En zo zijn er nog vele andere dingen. Ik weet ook dat we echt nog wel tegen zaken aan zullen gaan lopen in de toekomst. Zowel van zijn kant als ook van mijn kant. Niets is zo veranderlijk als het leven. Belangrijkste is om te blijven praten met elkaar en het ook over elkaars verwachtingen te hebben.
Kennis helpt bij het loslaten
Ik heb ook gemerkt dat mijn kennis over autisme over hoe een autistisch brein werkt en hoe het autisme zich bij mijn man uit, mij óók geholpen heeft met het loslaten van verwachtingen. Je gaat een realistischer beeld vormen en daarmee kan je je ook beter focussen op wat wel goed gaat en je blijft dan niet zo hangen in wat er dan niet goed gaat.
Zelf heb ik een hele zoektocht uitgevoerd naar die kennis. Heb boeken gelezen, ben naar presentaties gegaan en ben zelfs gaan werken met autisten. Het is gelukt, maar ik heb mij daar soms ook echt wel alleen in gevoeld.
Vandaar dat ik graag mijn kennis met jou wil delen en heb ik voor jou de boeken op een rijtje gezet die mij enorm geholpen hebben:
"Geef me de 5" door Colette de Bruin
"Auti-communicatie" door Colette de Bruin
"AutismeSpectrumStoornis bij volwassenen" door Annelies Spek
"Autisme & Het voorspellende brein" door Peter Vermeulen
"Meer rust & minder stress bij autisme" door Marja Boxhoorn
"Partners in Autisme" door Cis Schiltmans
"De Kracht van Autisme" door Vera Helleman
"Als je partner Asperger-syndroom heeft" door Maxine C. Aston
De trilogie van Graeme Simsion: Het Rosie Project, Het Rosie Effect, Het Rosie Resultaat
Uiteraard staat er op de website van de Nederlandse Vereniging voor Autisme ook veel informatie als het gaat over wat autisme is.
Mind my Mind
De film 'Mind my Mind' heeft mij enorm veel inzicht gegeven in hoe het brein werkt van mijn man. We hebben samen de film gekeken, wat ervoor gezorgd heeft dat we het gesprek met elkaar aan konden gaan over zijn autistische brein.
"Mind My Mind" is een korte animatiefilm uit 2019, geregisseerd door Floor Adams. Het is een Nederlandse film die zich richt op het thema van autisme en sociale interacties. De film volgt Chris, een jonge man met autisme, terwijl hij navigeert door de uitdagingen van het dagelijks leven en probeert verbinding te maken met anderen.
Wat de film bijzonder maakt, is dat het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Chris, en het publiek krijgt een kijkje in zijn gedachten en emoties. De film gebruikt animatie om de complexiteit van zijn innerlijke wereld en zijn worstelingen met sociale situaties op een unieke en gevoelige manier weer te geven.
"Mind My Mind" heeft lof ontvangen vanwege de manier waarop het autisme in beeld brengt en de kijkers de kans biedt om meer inzicht te krijgen in de ervaringen van mensen met autisme. Het is een ontroerende en informatieve film die empathie en begrip bevordert.
Ik hoop je hiermee wat handvatten te hebben gegeven om jouw kennis over autisme te vergroten, waardoor jij bepaalde verwachtingen kan bijstellen en daarmee rust in je eigen brein kan creëren.