“Voor wie ga jij door het vuur?”

Deze vraag stond op zo’n theelabel. Je weet wel van de Pickwick thee.

Weet je wat mijn antwoord was: “Voor mijzelf!”

Heel even schrok ik van deze gedachte. 
Het kan natuurlijk niet dat ik mijzelf op nummer 1 zet. Ik had natuurlijk moeten zeggen mijn man of mijn familie of mijn allerbeste en allerliefste vriendin.

Maar mijn eerste gedachte ging naar mijzelf.

Dat kan, mag toch niet???

Of toch wel?

Eerst de ander

Wij vrouwen hebben blijkbaar het ‘zorgen voor’ gen in ons zitten. Iets vanuit een oerdrift om voor je partner, kinderen en familie te zorgen. En veel vrouwen breiden dat nog uit en gaan ook zorgen voor vrienden, buren, collega’s, noem maar op. Staan altijd klaar voor de ander en zetten zichzelf op de achtergrond.

Ik deed dat ook. Ik was altijd met de ander bezig. Als de mensen het om mij heen goed hadden, dan had ik het ook goed. Tenminste, dat hield ik mijzelf altijd voor. Bij mijn vorige werkgever bijvoorbeeld, nam ik taken op mij die niet echt bij mijn takenpakket hoorde. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik het vaak ook deed, omdat ik vond dat ik het beter en sneller kon dan de collega’s. De perfectionist in mij kon maar moeilijk loslaten. Je kent vast die uitdrukking wel “If you want something done right, do it yourself.” Nou, dat was zo’n beetje mijn lijfspreuk. Op een gegeven moment verwachtte de collega’s ook dat ik de taak wel op ging pakken. Zij blij, ik blij want ik had de touwtjes in handen.

Thuis was ik ook continue bezig om te zorgen voor de ander. Ik ben lang de kostwinner geweest, waardoor ik een druk voelde om mijn baan te moeten behouden. In die periode had mijn man nog niet zijn autisme diagnose, maar uiteraard speelde dat al wel mee op de achtergrond. De onrust dat hij geen baan kon behouden. De vermoeidheid die er continue bij hem was, waardoor zijn humeur niet altijd even prettig was. Dat nam ik allemaal op mijn schouders. Ik voelde mij verantwoordelijk voor zijn rust. Was hij boos dan had het vast aan mij gelegen. Voor de buitenwereld probeerde ik te doen dat alles goed was.

Doorgaan, doorgaan, doorgaan …

Het was op

Zelfs toen mijn man dan eindelijk een goede baan kreeg en de druk van het inkomen niet meer alleen bij mij lag, ging ik maar door met zorgen. De perfectionist in mij had volledig het roer over genomen. We hadden nu eindelijk een goed inkomen. Konden veel sparen, leuke dingen doen. We hadden net een huis gekocht dus het moest wel goed blijven gaan. 

Ondertussen merkte ik wel dat ik mij steeds vermoeider begon te voelen. Ik had vaker hoofdpijn. Ik liep al een tijdje bij de fysiotherapeut omdat mijn nek en schouders gewoon helemaal vast zaten. Slapen ging niet zo goed, ik lag ’s nachts veel te piekeren over van alles. Allemaal stresssignalen die ik negeerde. Want ik mocht niet aan mijzelf denken. 

Totdat mijn lichaam zelf besloot dat het genoeg was. Ze ging uit, letterlijk! Ik viel flauw op mijn werk, na een hevige hyperventilatie/paniekaanval. Mijn lichaam en geest konden niet meer. De ambulance is zelfs geweest omdat ik maar niet bijkwam. Ik vond het allemaal heel vervelend. Iedereen die zich met mij bezighield. Wat een gedoe. Wat zullen ze wel denken. Het voelde echt als falen voor mij op dat moment. Maar goed, ik werd die ochtend naar huis gebracht en ik ben in bed gaan liggen, waar ik vervolgens bijna 3 maanden in heb gelegen. Ik kon niet meer. Het was op. 

Op nummer 1

Gelukkig had ik wel snel hulp van een psycholoog die mij de vraag stelde: “Wat wil jij?”

Ik was altijd degene geweest die deze vraag aan de ander stelde. Ik had hem nooit aan mijzelf gesteld. De vraag was voor mij heel confronterend, want ik wist dat gewoon niet meer. Het vaak standaard, goede, advies bij burn-out is: kom tot rust en doe alleen die dingen waar jij energie van krijgt, die jij leuk vindt. Maar, wat vind ik dan leuk?

In gesprekken met de psycholoog werd duidelijk dat ik mijzelf niet waard genoeg vond om op nummer 1 te zetten. Ik vond dat ik het niet waard was om te kiezen voor de dingen die voor mij goed zijn. Dat het egoïstisch was om voor mijzelf te kiezen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over NEE zeggen. Bij die gedachte brak het zweet bij mij uit: als ik dat doe, als ik nee ga zeggen tegen mensen omdat ik iets niet wil, wat zullen ze dan van mij denken? Willen ze dan nog wel mijn vriend zijn? En kan ik nee zeggen tegen familie? 

Ik heb heel hard moeten werken, maar met behulp van een psycholoog en een coach is het mij gelukt om nu in de spiegel te kunnen kijken en tegen mijzelf te kunnen zeggen: “Ik ben het WAARD om op nummer 1 te staan!” Het is namelijk ook zo dat je niet eens voor die ander kan zorgen wanneer je niet eerst goed voor jezelf zorgt. Mensen die vaak vliegen weten het ook: wanneer de zuurstofmaskers naar beneden komen, eerst die van jezelf opzetten voordat je een ander gaat helpen…

Het heeft mij ook geholpen in de periode na de autisme diagnose van mijn man. Mijn eerste reactie was: “Oh jee, nu moet ik zorgen dat het goed gaat met hem. Autisme is niet zo maar wat.” En het was best pittig in het begin zo na zijn diagnose. We waren allebei heel erg zoekende naar hoe we het autisme een plek konden geven. Heel gek eigenlijk, want het was er altijd al, alleen nu was het hardop uitgesproken. Het stond op papier. Ook weet ik nu, dat om er te kunnen zijn voor mijn man en om met het aspect autisme in onze relatie om te kunnen gaan, dat ik niet moet vergeten mijzelf op nummer 1 te zetten. Dat ik goed voor mijzelf moet zorgen. Die dingen te blijven doen die ik leuk vind en waar ik energie van krijg. Ook al wordt mijn man soms onrustig van de keuzes die ik daar in maak. Het is nodig om onze relatie in balans te houden, maar nog belangrijker de balans met mijzelf.

Dus wanneer iemand vraagt: “Voor wie ga jij door het vuur?” Dan antwoord ik: “Voor mijzelf!”

Warme groet,

Astrid