Top 10 dingen waar je nooit meer sorry voor gaat zeggen

In een nieuw jaar beginnen we vaak met lijstjes met goede voornemens. Dingen die we willen doen of bereiken. Prima! 

Ik zou je graag ook een lijst voor willen leggen. Ook een soort lijst met goede voornemens. Maar vooral een lijst van 10 dingen waar je nooit meer "sorry" voor gaat zeggen: 

1. Tijd voor jezelf nodig hebben
2. Je mening geven
3. Om hulp vragen
4. Je tijd nemen om op een bericht te reageren
5. De fouten die je in het verleden hebt gemaakt
6. Nee zeggen
7. Een rommelig huis hebben
8. De waarheid vertellen
9. Het goed doen in je leven
10. Over hoe jij je echt voelt

Elk onderwerp heb ik hieronder extra toegelicht. Lees ze rustig door en wanneer er een onderwerp is wat je inderdaad graag wilt aanpakken dit jaar maar je weet niet goed hoe, neem dan gerust eens contact op. Dan maken we een afspraak voor een coachwandeling. In deze (gratis*) wandeling van 60 minuten bespreken jouw onderwerp, jouw vraag. 

1. Tijd voor jezelf nodig hebben 

Pak die tijd voor jezelf, ga niet allerlei dingen uitleggen.

Thuis, even dat moment voor jezelf, zonder kinderen, met die kop thee en een goed boek.

Op het werk, als je niet thuis werkt, niet altijd met de collega's samen lunchen maar gewoon een keer alleen naar buiten. Rondje lopen.

Je hoeft niet altijd er maar voor of bij een ander te zijn. Het is gezond om regelmatig je eigen tijd te pakken. Zo loop ik graag alleen in het bos. Op die manier kan ik al mijn zintuigen lekker loslaten op geuren, stilte en wat ik zie. Heerlijk.

Wanneer ga jij weer eens tijd voor jezelf nemen?
 

2. Je mening geven 

Ik heb het hier over dat er veel mensen zijn die zichzelf vaak wegcijferen en daardoor hun mening niet (durven) geven. Of wanneer ze dat doen de mening helemaal inpakken in excuses. Ik had er in het begin bij mijn vorige werkgever ook een handje van. Tijdens een vergadering werden bijvoorbeeld plannen van aanpak besproken waarvan ik zag dat bepaalde onderdelen veel effectiever aangepakt konden worden. Maar ja, de gedachte die de boventoon voerde was “wie ben ik om dat nu zo voor te stellen? Zouden ze überhaupt wel naar mij luisteren…” 

Houd in gedachten dat je bent aangenomen voor die functie of rol. Je bent uitgenodigd voor de bijeenkomst, dan ligt er ook een verwachting dat je meedoet. Dus verschuil niet achter excuses maar geef duidelijk je mening weer. Het kan zijn dat men het er niet direct mee eens is, dat je met argumenten moet komen. En het kan ook heel goed zijn dat je na een discussie met je collega’s zelf van mening verandert en inziet dat jouw oplossing wellicht toch niet zo goed op dit probleem past. Maar dat betekent niet dat je dan gefaald hebt. Zulke situaties zijn juist heel leerzaam voor alle partijen. Let op: het is wel van belang, dat er door alle partijen met respect naar elkaar geluisterd wordt. Houd de regels van feedback geven bij de hand. Heb jij het gevoel dat dit niet gebeurt dan heb jij ook het recht om dit aan te geven, je mening daarover te geven. 

Bij welke gelegenheid ga jij de volgende keer je mening geven? 

3. Om hulp vragen

Ben jij ook diegene die altijd zegt:

"Nee joh, dat kan ik wel.

Geen probleem, dat doe ik wel.

Maak je maar geen zorgen, ik red het wel."

Nog al te vaak is het beeld van sterk zijn dat je dingen zelf op moet lossen. Hulp vragen wordt gezien als een teken van zwakte. Want waarom iemand anders vragen als je het zelf ook moet kunnen doen? Toch?!

Maar wellicht kan die ander het gewoon net iets beter. Of omdat die ander je gewoon wil helpen. Of omdat je het echt niet alleen kunt.

Een aantal jaar terug vond ik het ook heel moeilijk om hulp te vragen. Iedereen had namelijk dit beeld van mij dat ik de sterke vrouw was die precies wist wat ze wel en niet wilde. Dat beeld had ik zelf hoog gehouden. En toch kon ik er niet meer aan voldoen. Het werd teveel. Ik wist echter niet hoe ik dat beeld los kon laten. Ondertussen heb ik, met behulp van anderen, geleerd een ander beeld van mijzelf te hebben. 

Nu weet ik dat juist om hulp vragen het stoerste en sterkste is wat je kunt doen. Ik heb daardoor kunnen loslaten en grip op mijn stress kunnen krijgen.

Ben jij er aan toe om hulp te vragen?

4. Je tijd nemen om op een bericht te reageren

Het mooie van de digitalisering van onze maatschappij is dat we toegang hebben tot veel meer informatie. Ook dat die informatie ons sneller bereikt. Maar dat is ook meteen het nadeel. Alles gaat veel sneller dus er wordt ook een snelle reactie van ons verwacht. Echter onze hersenen hebben tijd nodig om informatie te verwerken. Alle prikkels die binnenkomen, moeten een plekje krijgen zodat we weten wat het is dat ons gevraagd wordt en hoe we daar het beste op kunnen reageren. 

Wanneer we niet de tijd nemen om te reageren kan het zijn dat je reactie niet in lijn is met wat er gevraagd wordt. Maar zeker ook wanneer de vraag of informatie bepaalde emoties bij ons oproepen dan zal er in eerste instantie vanuit die emotie gereageerd worden. Iets wat met ons reptielenbrein te maken heeft: reageren vanuit ons oerinstinct – fight, flight or freeze. We zien het helaas heel veel terug op de sociale media waar mensen een bericht lezen, daar een bepaalde emotie bij voelen om vervolgens direct te reageren. Vaak zijn die reacties, laten we zeggen niet echt netjes. Er is geen tijd genomen om het bericht goed te lezen, de informatie te verwerken en een beslissing te nemen of het nodig is om te reageren. 

Wanneer jij dus de tijd wil nemen om te antwoorden, is dat zeker niet iets om sorry voor te zeggen. 

We hebben het niet direct reageren op berichten ook zelf in de hand: Zet je notificaties uit. Zorg dat je werk en privé gescheiden hebt. Geen werk whatsapp groepjes op je privé telefoon. Geen mail bekijken op je privé telefoon. Zet je werktelefoon uit na je werk. Het is namelijk ook niet nodig om 24/7 beschikbaar en bereikbaar te zijn. Natuurlijk zijn er specifieke beroepen waarin dat gevraagd wordt, maar over het algemeen is dit niet het geval. 

Ga jij jezelf en andere de tijd geven om te reageren?

5. De fouten die je in het verleden hebt gemaakt

Een belangrijk onderdeel van jezelf ontwikkelen is leren. En we leren juist ook door fouten te maken. Dus waarom zou jij sorry moeten zeggen voor de fouten die je in het verleden hebt gemaakt. Een andere vraag die je jezelf ook kunt stellen is: “Dat wat ik als een fout zie, is dat ook daadwerkelijk een fout?”

Wanneer je geneigd bent om erg perfectionistisch je dingen te doen, zal je waarschijnlijk heel hard voor jezelf zijn. Wanneer dan iets niet volgens jouw maatstaven goed gaat, heb je het fout gedaan. Wellicht heb je dan het idee dat je gefaald hebt. Wanneer je het echter aan de mensen om je heen vraagt zullen zij waarschijnlijk zeggen dat ze vinden dat je het juist heel erg goed gedaan hebt. Dat zij dat zelf niet zo goed zouden hebben kunnen doen. 

Het kan dus juist heel goed zijn om iets ‘fout’ te laten gaan. Om voor jezelf te kijken wat er dan gebeurt. Of het echt zo erg zal zijn als je denkt of dat het mee zal vallen. Een mooie oefening om je perfectionist in jezelf eens uit te dagen.

Durf jij vandaag iets ‘fout’ te doen?

6. Nee zeggen

NEE zeggen? Best moeilijk toch? 

Want wat zal je leidinggevende denken op het moment dat jij nee zegt. Of je partner, vrienden, familie? Het stemmetje in je hoofd zegt: “Je hebt altijd ja gezegd, je kan nu niet in één keer nee gaan zeggen!”

Zal ik je wat vertellen: Dat kan zeker wel, en dat mag ook! En je hoeft daar zeker geen sorry voor te zeggen. Zeker wanneer datgene wat ze van je vragen iets is wat op dat moment niet goed voor jou is. 

Stel je hebt net wat tijd voor jezelf ingepland om iets voor jezelf te gaan doen. Je hebt het heel druk gehad en je merkt dat je weinig energie hebt. Je bent eraan toe om even wat tijd voor jezelf te hebben. Je hebt vrij kunnen krijgen van je werk en mogelijk zelfs oppas voor je kinderen (mocht je die hebben). Op dat moment belt er een vriendin die vraagt of je die middag op haar dochter kunt passen. Ze moet plotseling naar haar werk. Je bent geneigd om direct ja te zeggen. Dat doe je toch voor je vrienden. Je helpt hen wanneer ze je nodig hebben. Je zou een slechte vriendin zijn als je haar niet zou helpen. Zij zou het ook voor jou doen.

Maar hoe zit het dan met jouw energie? Met wat jij op dat moment nodig hebt? Ben jij echt de enige die op haar dochter kan passen? Zeg eens nee! Zonder daarvoor je excuses aan te bieden of uitgebreid uit te leggen waarom. 

Stel je grenzen.

Een onderwerp waar ik in mijn coaching met de partner van iemand met autisme veel over praat. De partner vraagt zich af: “Wat is mijn grens? Mag ik mijn grens wel aangeven?”

Terwijl daarna vaak ook direct de opmerking komt: “Maar ik moet toch ook rekening houden met zijn/haar grens! Wanneer hij/zij overbelast is dan weet ik dat ik bepaalde dingen niet van hem/haar kan vragen.” En toch is het zo belangrijk om niet alleen de grens van je partner te weten, maar ook die van jezelf. Die grenzen ontdekken en vasthouden? Daar kan ik je in begeleiden.

Zorg goed voor jezelf alleen dan kan je ook voor de mensen om je heen zorgen.

Wanneer ga jij beginnen met nee zeggen?

7. Een rommelig huis hebben

Je hebt het vast al wel vaker gehoord: ‘een opgeruimd huis is een opgeruimd brein en geeft rust.’ En ja zeker kan het helpen door spullen op te ruimen in je huis of op je werkplek om rust in je hoofd te creëren. Maar het is ook goed als het zo nu en dan gewoon wat rommelig is. En je hoeft daar dan geen sorry voor te zeggen. Het is gewoon even zoals het is. Waarschijnlijk ben je heel druk geweest met school, met iets op het werk, was je op pad met je kinderen, noem maar op.

Tja en dan schiet het huishouden er soms wel bij in. Dat kan gebeuren. Dat betekent niet meteen dat je gefaald hebt. Soms is het nu eenmaal zo. En wat jij rommelig vindt valt een ander wellicht helemaal niet op.

Maar wanneer je zelf last van de rommel in je huis hebt en je wordt daar zelf onrustig van, is het verstandig om te kijken hoe je dat kunt aanpakken. En dan zeg ik niet dat jij diegene bent die alles moet opruimen. Maar vraag jezelf dan af: wie kan meehelpen met opruimen?

Voor mij is het soms zelfs andersom. Mijn man heeft autisme en voor hem is het heel fijn dat alles een vaste plek heeft. Dat er niet teveel ‘rommel’ rondslingert in huis. Dat zorgt voor onrust in zijn brein. En natuurlijk is het fijn dat we een opgeruimd huis hebben. Maar voor mij werkt het soms heel goed om gewoon de boel even de boel te laten en niet meteen alles op te ruimen. Op mijn eigen werkkamer ligt er soms van alles op mijn bureau. Lekker rommelig. Of de katjes hebben lekker gespeeld en hun speeltjes liggen overal door het huis. Voor mij is dat ook een teken dat er geleefd wordt in een huis. Dat er creativiteit is. Daar word ik dan weer blij van.

Lukt het jou wel eens om de boel gewoon de boel te laten?

8. De waarheid vertellen

Ik heb even nagedacht over wat ik hierbij zou kunnen schrijven ter verduidelijking. Vaak kijk ik dan bij de citaten die ik door de jaren heen ter inspiratie heb verzameld en daar kwam ik deze tegen van Sef-Quotes: ‘Soms moet je doen wat het beste is voor jou. Niet wat het beste is voor iedereen.’

En dat heeft ook te maken met het vertellen van de waarheid. Ik wil hem graag ook koppelen aan nummer 6 van deze lijst en dat was ‘geen sorry voor het feit dat je nee zegt’. 

In onze maatschappij werken we heel vaak met wat we noemen een verborgen agenda. Dit zijn ongeschreven regels die we op elkaar toepassen in de sociale omgang, op het werk, in de maatschappij, in de politiek, etc. Daaruit komen bepaalde verwachtingen over hoe men reageert in bepaalde situaties. Dat zorgt ervoor dat we niet altijd eerlijk zijn met onze reacties en acties. Niet eerlijk naar de ander maar vaak ook niet eerlijk naar jezelf toe. En zo zeggen we te weinig nee tegen dingen die ons energie kosten en te weinig ja tegen de dingen waar we heel blij van worden.

De waarheid vertellen heeft ook te maken met eerlijk zijn over hoe jij je voelt. Daarover vertel ik meer wanneer we toekomen aan nummer 10 van de lijst.

Veel mensen met autisme vinden die verborgen agenda’s heel lastig. Zij werken daar dan dus ook niet aan mee. Met als gevolg dat zij de waarheid vertellen. Vaak letterlijk je vraag beantwoorden en niet eerst denken of het wel kan of gepast is. Jij stelt een vraag dus je krijgt antwoord. “Schat vind je deze trui mij mooi staan?” Dan is het antwoord gewoon ja of nee. Niet “Het is wat anders dan dat je normaal draagt” of “jazeker, een leuke trui om lekker thuis te dragen”. Bij de ander kan het eerlijke antwoord heel bot overkomen. En het is inderdaad niet altijd heel fijn om de waarheid te horen maar je weet wel waar je aan toe bent. De waarheid kan ook de persoon helpen tegen wie je het zegt. Jij zou het zelf ook fijn vinden wanneer iemand eerlijk tegen je is over hoe die trui je staat zodat je niet voor gek loopt. Of dat je medewerker eerlijk is over hoe het project echt loopt in plaats van dat hij of zij bang is de waarheid te vertellen en maar wat aanmoddert om het jou naar de zin te maken. Eerlijkheid duurt nog altijd het langst.

Hoe eerlijk ben jij tegenover jezelf? En tegenover je medemens?

9. Het goed doen in je leven

‘Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg.’ Een bekende uitspraak in Nederland. Zeker ook hier in het noorden. Mensen zien niet graag dat je laat zien hoe goed je het doet, dat je vertelt wat je allemaal bereikt hebt. Doe maar gewoon, zeggen ze dan.

Maar het is niet altijd maar gewoon. Ik heb op mijn 44ste een post-HBO opleiding afgerond met zeer goede cijfers en dat terwijl ik uit een burn-out kwam. Dat is niet gewoon, dus daar ben ik trots op en dat vertel ik dan ook.

Zoals ik het zie is dat je trots bent op wat je bereikt hebt. Trots op de weg die je bewandeld hebt om te komen daar waar je bent. Mensen kennen niet allemaal jouw verhaal, wat ervoor nodig is geweest om dat te bereiken waar je nu bent. En niet iedereen hoeft dat te weten. Zolang jij maar weet waar je vandaan komt. Ik zag laatst nog weer een citaat van Voor Positiviteit: ‘Mensen hebben een oordeel over jou ongeacht wat je doet…dus doe maar gerust wat jij wil en wat jij goed vindt.’

Waar ben jij trots op? 

10. Over hoe jij je echt voelt.

“Hoe gaat het met je?” Geef jij altijd eerlijk antwoordt op deze vraag? (zie ook nummer 8 van de lijst)

In onze maatschappij wordt de vraag “hoe gaat het met je?” vaak in het voorbijgaan gesteld. Eigenlijk is het dan de bedoeling dat je antwoordt met “goed hoor”. Zodat iedereen dan weer door kan lopen.

Het gaat echter niet altijd goed met jou. Ik weet nog toen ik in 2016 in een burn-out terecht kwam dat destijds een collega tegen mij zei: “Jij bent de laatste persoon van wie ik had verwacht dat je in een burn-out terecht zou komen. Je kwam altijd zo zeker over, je wist precies wat je wilde en was daar ook heel duidelijk in.” Niemand had mij echter ooit echt gevraagd hoe het met mij ging, wat ik nou echt wilde doen. En omdat ik zelf ook maar meeging in het beeld wat de mensen om mij heen van mij had, het beeld waarvan ik ook zelf dacht dat ik dat moest laten zien, wist ik op een gegeven moment zelf ook niet meer hoe het met mij ging. Ik gaf dus altijd het standaardantwoord op de vraag: “Oh het gaat goed hoor.” Totdat mijn lichaam duidelijk aangaf dat het niet goed met mij ging en ik thuis kwam te zitten met een burn-out.

Denk dus goed na wanneer men je de vraag stelt: “Hoe gaat het met je?” Wees eerlijk naar jezelf toe in je antwoord. Maak je geen zorgen over wat de ander dan van je denkt. Wellicht kunnen ze je juist helpen met datgene waar jij mee zit. En soms is het gewoon fijn om even je verhaal te doen.

Voor degene die de vraag stelt wil ik opmerken: stel deze vraag alleen wanneer je ook bereid bent echt te luisteren naar wat de persoon, aan wie je de vraag stelt, te vertellen heeft. Zorg dat die persoon zich gehoord voelt. Je hoeft niet altijd met een oplossing te komen. Vaak wordt dat ook niet van je gevraagd. Het gaat erom dat je echt luistert.

En: Hoe gaat het met jou vandaag?

Warme groet,

Astrid 

*Bij een afspraak met een reisafstand vanaf 20km zullen er reiskosten van €0,32 per kilometer in rekening worden gebracht.